December is een gezellige en drukke maand met verschillende feesten. Veel afspraken, gezellige etentjes en natuurlijk cadeautjes. Niet alleen volwassenen kunnen last hebben van ‘feestdagen-stress’, maar ook voor kinderen kan deze leuke maand soms een beetje te veel worden.

Kinderen worden normaal gesproken al blootgesteld aan een enorm aanbod van prikkels. Ze staan ‘open’ in het leven en maken elke dag veel nieuwe dingen mee. Voor veel kinderen is dit geen probleem, maar bij een aantal kinderen komen aanzienlijk meer prikkels binnen dan ze kunnen verwerken. Ze worden dan “overprikkeld” of “overvraagd”. Stel je voor dat je ieder klein geluidje, beeld, geurtje en gevoel in je opneemt dat dit veel onrust geeft. Vooral als er meer prikkels zijn dan normaal. Dit kan zich dan uiten in druk en impulsief gedrag.

Dit wil niet zeggen dat er dan ook direct sprake is van ADHD. Sommige kinderen zijn nu eenmaal gevoeliger en nemen meer waar dan andere kinderen. Zeker in deze drukke periode waarin kinderen minder houvast hebben aan rust en regelmaat kan het zijn dat er overprikkeling optreedt.

Hoe herken ik een gevoelig, overprikkeld kind?

Sommige kinderen hebben moeite om zich af te sluiten van prikkels, daardoor doen ze veel indrukken op. Indrukken die ze allemaal moeten zien te verwerken. Dit lukt niet altijd even goed, waardoor het kind veel hoort, ziet en voelt, allemaal tegelijkertijd. Dit merk je in het gedrag, bijvoorbeeld:

• Het kind praat veel, soms (te) luid
• Er is sprake van drukker gedrag dan normaal
• Stilzitten blijkt heel moeilijk
• Het kind heeft veel aandacht voor alles wat om zich heen gebeurt
• Er is sprake van onverwachte, impulsieve acties
• Concentreren is erg lastig

Hoe ga ik dan om met een gevoelig kind?                                  

1. Wees rustig en duidelijk (ook als het even niet goed gaat)
2. Doe een ding tegelijk (begint al bij het aankleden)
3. Schenk aandacht aan het kind, luister naar het kind
4. Creëer Rust: zet tv, radio, mobiele telefoon, iPad eens even uit
5. Doe ontspannende dingen, wissel activiteiten af
6. Niet te veel pushen of stimuleren tot dingen waar een kind weerstand op heeft
7. Geef het kind visuele ondersteuning (maak gebruik van pictogrammen en weekplanningen)
8. Het kind ruim vooraf informeren over speciale uitjes of gebeurtenissen, zodat het niet té onverwachts is

Eigenlijk komt het hierop neer: wordt het te druk voor het kind; verander dan de situatie.

Bijvoorbeeld door een andere activiteit te doen. En bovenal: Geef het goede voorbeeld. Blijf zelf vooral rustig. Belangrijk is om altijd conflicten te vermijden, het kind is immers al overprikkeld. Strijd of straf zullen er alleen voor zorgen dat het kind meer gefrustreerd raakt. En jijzelf ook. Zorg voor een pijnloze, rustige verandering van activiteit. Voorkom nog méér overprikkeling.

Het reguleren van overprikkeling duurt minimaal 20 minuten, een kortere periode rust geeft ook al positieve effecten.

Blijf vooral rustig en duidelijk, stel de grenzen vast, maar wees ook flexibel. Heb vrede met de realiteit, want in deze drukke decembermaand: daar horen nu eenmaal ‘drukke’ kinderen bij.

Geniet er dus maar van!